Amerika Birleşik Devletleri eski Başkanı Donald Trump'ın adını taşıyan ve Gazze'de savaşı durdurmayı amaçlayan 20 maddelik barış planı, kritik bir eşiğe geldi.
Trump: Ya Kabul Et Ya Da Öl
ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Orta Doğu'da barışın bir şekilde gerçekleşeceğini belirtti. Trump, “Masum tüm Filistinlilerden, gelecekteki ölüm tehlikesinden kurtulmaları için Gazze’nin daha güvenli bölgelerine derhal gitmelerini istiyorum. Orada onları bekleyenler tarafından iyi şekilde gözetilecekler. Hamas için son bir şans verilecek. Orta Doğu’nun büyük, güçlü ve çok zengin ulusları ile çevredeki bölgeler, Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte, İsrail’in de imzasıyla, Orta Doğu’da 3000 yıl sonra barışa ulaşmak için anlaşmaya vardı. Bu anlaşma, kalan tüm Hamas savaşçılarının hayatlarını da bağışlıyor. Belgenin ayrıntıları tüm dünyaca biliniyor ve bu herkes için harika bir anlaşma" ifadelerini kullandı.
Hamas'a anlaşmayı kabul etmesi için verdiği zamanı aktaran Trump, "Şiddet ve kan dökülmesi sona erecek. Rehinelerin tümü, ölü olanların cesetleri de dahil olmak üzere, derhal serbest bırakılmalıdır. Hamas ile anlaşmaya en geç pazar akşamı saat 18.00’de (Washington, D.C. saatiyle) varılmalıdır. Her ülke imzaladı. Eğer bu son şans anlaşması sağlanmazsa, daha önce hiç kimsenin görmediği şekilde, Hamas’a karşı kıyamet kopacaktır" açıklamasında bulundu.
Trump Planı İçin Kırmızı Çizgi Çekildi: Hamas'a Net Süre
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Fox News'e yaptığı açıklamada, "Amerika Birleşik Devletleri Başkanı'nın bir kırmızı çizgi belirlemesi gerekecek" ifadelerini kullanarak, Washington'ın bu konudaki kararlılığını vurguladı. Leavitt, uluslararası düzeyde geniş destek gördüğünü savunduğu 20 maddelik planın hayata geçirilmesi için Hamas'ın kabulünün beklendiğini belirtti.
Ancak Kahire'den gelen haberler, planın başarı şansına karşı artan bir soğukluğu işaret ediyor. Mısırlı kaynakların El-Ahbar gazetesine aktardığı bilgilere göre, Amerikalı yetkililer Mısırlı muhataplarına bu planın, İsrail'in Gazze'de Hamas'ı ve diğer militan grupları tamamen yok etmeyi amaçlayan kapsamlı bir askeri operasyondan önceki "son şans" olduğunu iletti. Washington, rehinelerin salıverilme takvimi, İsrail'in çekilme detayları veya savaş sonrası yönetim mekanizmaları gibi konularda, özellikle 72 saatlik süre zarfında, Hamas veya diğer grupların herhangi bir itirazını veya talebini görüşmeyi reddediyor.
Mısır'dan Plana İhtiyatlı Yaklaşım ve Türkiye Etkisi
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdülatî, Trump'ın planında "kapatılması gereken pek çok açık" bulunduğunu ifade etti. Fransız Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'ndeki konuşmasında Abdülatî, özellikle yönetim ve güvenlik düzenlemeleriyle ilgili uygulama mekanizmaları açısından planın daha fazla müzakereye ihtiyaç duyduğunu vurguladı.
Abdülatî, Mısır'ın şu anda Katar ve Türkiye ile birlikte Hamas üzerinde etki kurarak Amerikan inisiyatifini kabul etmeye ikna etmeye çalıştığını açıkladı. Planın reddedilmesinin ciddi bir gerilime yol açacağı uyarısında bulundu.
Öte yandan Mısır, Gazze halkının yerinden edilmesine kesinlikle izin vermeyeceklerini netleştirdi: "Mısır, hiçbir koşulda Gazze halkının yerinden edilmesine izin vermeyecektir; çünkü bu, Filistin davasının tasfiyesi anlamına gelir."
Arabulucular Devrede: Hamas'ın Şartlı Kabul İhtimali
Kahire ve Doha'daki arabulucular, Türkiye'nin de katılımıyla görüşmeleri sürdürürken, Filistin tarafının plana yönelik ilk itirazlarının, ABD Başkanı'nın Katar Emiri Temim bin Hamad ile yaptığı görüşme sırasında doğrudan kendisine iletildiği bildirildi.
İsrail cephesinde ise Maariv gazetesi, Hamas'ın Trump'ın planına "evet ama" şeklinde yanıt vereceğini, yani girişimin özüyle çelişebilecek değişiklikler içeren koşullu bir kabul sunacağını öngördü. Gazeteye göre, Hamas'ın sert tutumunu koruması ve İsrail'e güvenmemesi nedeniyle plan "tehlike altında" bulunuyor.
