Kaliforniya'daki Doğa Tarihi Müzesi'ndeki araştırmacılar, 50 bin yıllık bir süreyi kapsayan iklim kayıtlarını ve insan kalıntılarını analiz ederek ilginç bulgular elde etti. Bu bulgular, insanların çevresel stresle nasıl başa çıktığını ve yeni koşullara nasıl uyum sağladığını anlamamıza yardımcı oluyor. Araştırma sonuçları, Brain, Behavior and Evolution adlı hakemli bilimsel dergide yayımlandı.
Araştırma makalesinde, "Son küresel ısınma eğilimleri göz önüne alındığında, iklim değişikliğinin insan beyninin büyüklüğü ve nihayetinde insan davranışı üzerindeki olası etkisini anlamak çok önemli" ifadesi yer aldı. Çalışmada, son 50 bin yılda 298 insan örneğinin beyin boyutu, küresel sıcaklık, nem ve yağışla ilişkisi incelendi. Veriler, ortalama beyin boyutunun iklimin daha ılıman olduğu dönemlerde, havanın soğuduğu döneme göre önemli ölçüde küçüldüğünü gösterdi.
Yaklaşık 11 bin yıl önce sona eren Pleistosen dönemin son evrelerinde sürekli bir soğuma yaşanırken, bugün halen devam eden Holosen döneminde ise ortalama sıcaklıklar sürekli olarak yükseldi.
Yapılan analiz, bu değişken yıllar boyunca insanların beyinlerinin değişime uyum sağlamak için değiştiğini ortaya koyuyor. Verilere göre, Holosen dönemi boyunca ortalama beyin boyutunda yaklaşık %10,7 oranında bir küçülme gerçekleşti. Ancak beyin boyutundaki bu küçülmenin tam olarak neden kaynaklandığı henüz net değil.
Araştırma ekibinin lideri Jeff Morgan Stibel'e göre, değişen ekosistemin avcılığı etkilemesi veya bitki örtüsündeki farklılıklar gibi iklimle ilgili faktörlerin yanı sıra teknoloji gibi iklim dışı etkenler de beyin boyutunu etkileyebilir.
Bununla birlikte, beyin küçülmesinin insanları fizyolojik olarak nasıl etkilediği henüz bilinmiyor. Stibel, konuyla ilgili olarak şu ifadeleri kullandı: "Bugün yaşayan insanlarda beyin hacminde meydana gelen küçük bir azalma bile fizyolojimizi bir şekilde etkileyebilir, ancak tam olarak nasıl etkilediğini henüz tam olarak anlayamıyoruz."