Haber Analiz
Fransa ve İngiltere, Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içindeki emlak vergisi payında zirvede yer alırken; İspanya, AB dışından konut alanlara yüzde 100 vergi getirmeyi tartışıyor. Bu adım, konut krizine çözüm arayışı olarak görülse de, vergi politikalarının piyasa üzerindeki etkileri konusunda soru işaretleri artıyor.
Avrupa’da Emlak Vergisinin GSYH’ye Katkısı
Avrupa Komisyonu verilerine göre 2023’te emlak vergilerinin GSYH’ye katkısı ülkeler arasında büyük farklılık gösteriyor:
Fransa: %3,7 ile AB lideri.
Birleşik Krallık: %3,7 ile Fransa’yı yakalıyor.
Belçika: %3,2 ile öne çıkıyor.
İspanya: %2,5 ile beşinci sırada.
Yunanistan: %2,7 ile dikkat çekiyor.
AB ortalaması ise %1,9 seviyesinde. Slovakya, Estonya, Litvanya ve Çekya gibi ülkelerde bu oran %0,5’in altında kalarak en düşük seviyelerde seyrediyor.
Devlet Bütçelerine Katkı: Milyarlarca Euro
Emlak vergileri, birçok Avrupa ülkesinde devletlerin en önemli gelir kaynaklarından biri.
İngiltere: 100 milyar sterlin (5,5 trilyon TL)
Fransa: 104,5 milyar euro (5 trilyon TL)
İtalya: 45,3 milyar euro (2,1 trilyon TL)
Almanya: 41,4 milyar euro (1,9 trilyon TL)
İspanya: 36,8 milyar euro (1,7 trilyon TL)
Avrupa Birliği genelinde emlak vergisi gelirleri 318,8 milyar euroya (15,1 trilyon TL) ulaştı.
Vergilerin Genel Yük İçindeki Payı
Toplam vergi gelirleri içinde emlak vergisinin payı da ülkeler arasında ciddi farklılıklar gösteriyor.
Fransa: %8,4 ile açık ara zirvede.
Belçika (%7,4), Yunanistan (%7), İspanya (%6,7), Portekiz (%5,9) ve İtalya (%5,1) de %5’in üzerinde.
Almanya ise sadece %2,5 ile en düşük seviyelerde.
Emlak Devir Vergileri: Alım-Satımda Devlet Payı
Emlak devir vergileri de ekonomilerde önemli bir kalem oluşturuyor.
İtalya: %1 (GSYH’ye oranla en yüksek)
Belçika, Portekiz ve İspanya: %0,8
Fransa: %0,7
İngiltere: %0,6
Almanya: %0,3
İspanya’nın Radikal Önerisi: AB Dışından Alımlara %100 Vergi
İspanya, AB dışı vatandaşların gayrimenkul alımlarına %100 vergi getirmeyi gündemine aldı. Amaç, konut fiyatlarını dizginleyip yerel halkın erişimini kolaylaştırmak. Ancak uzmanlar, bu tür politikaların konut piyasasında beklenen etkiyi yaratmayabileceğini vurguluyor.
Barselona’daki Pompeu Fabra Üniversitesi’nden Prof. José García Montalvo, “Vergi politikaları ile konut arzına yönelik önlemler arasındaki koordinasyon eksikliği, öngörülemez sonuçlar doğuruyor ve kalıcı erişilebilirlik sorunlarına yol açıyor” dedi.
OECD’den Diana Hourani ise, “Emlak vergilerinin iyileştirilmesi sadece gelir artırmaz, aynı zamanda konut fiyatlarındaki baskıyı da hafifletebilir” değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa’da Emlak Vergileri Yeni Bir Eşik mi Aşıyor?
Avrupa’da emlak vergileri hem devletler için milyarlarca euroluk gelir sağlıyor hem de konut piyasasında kritik bir rol oynuyor. Fransa ve İngiltere gibi ülkeler vergi gelirlerinde zirvede yer alırken, İspanya’nın radikal vergi önerisi kıtanın konut politikalarında yeni bir dönemin habercisi olabilir.
Emlak Vergisi: Gelir mi, Çözüm mü?
Avrupa’da emlak vergileri uzun süredir tartışma konusu. Kimileri için devletlerin güvenilir bir gelir kaynağı, kimileri içinse konut krizini derinleştiren bir yük. Bugün tabloya baktığımızda Fransa ve İngiltere zirvede yer alıyor; İspanya ise radikal bir adım atarak AB dışından ev alanlara %100 vergi getirmeyi gündeme aldı.
Vergilerin Ekonomi İçindeki Ağırlığı
Rakamlar dikkat çekici:
Fransa’da emlak vergisinin GSYH içindeki payı %3,7, toplam vergilerdeki payı %8,4.
İngiltere benzer seviyelerde ve tek başına yaklaşık 100 milyar sterlin topluyor.
Almanya gibi Avrupa’nın en büyük ekonomilerinden biri ise yalnızca %1’lik GSYH payıyla şaşırtıcı derecede geride.
Bu farklılık, Avrupa’daki konut politikalarının ne kadar heterojen olduğunu gösteriyor.
İspanya’nın Sert Hamlesi: Yüzde 100 Vergi
İspanya’nın yabancılara yönelik %100 vergi planı, piyasalarda şimdiden tartışma yaratmış durumda. Amaç, özellikle Barcelona ve Madrid gibi büyük şehirlerde yükselen fiyatları frenlemek. Ancak burada kritik bir soru var: Vergiler, gerçekten konut erişilebilirliğini artırabilir mi?
Ekonomist José García Montalvo’ya göre, yanıt pek de olumlu değil. Montalvo, konut arzına yönelik yapısal reformlar olmadan vergilerin tek başına kalıcı çözüm sunamayacağını vurguluyor.
Vergi Politikaları ve Piyasa Dengesi
OECD uzmanı Diana Hourani ise emlak vergilerinin iyileştirilmesinin iki yönlü faydasına dikkat çekiyor: Devletler için güçlü bir gelir kaynağı yaratmak ve aynı zamanda fiyatlardaki baskıyı hafifletmek. Ancak bunun için vergilerin “ne kadar alındığı” değil, “nasıl alındığı” belirleyici olacak.
Vergi mi, Reform mu?
Avrupa’da emlak vergileri, sadece maliye politikası değil, aynı zamanda sosyal politika meselesi haline geldi. Fransa ve İngiltere gelirlerini bu vergilerle güçlendirirken, İspanya konut krizine radikal bir çözüm arıyor. Ancak tablo net: Vergi politikaları tek başına konut sorununu çözmeye yetmeyecek. Arzı artırmaya yönelik önlemlerle birlikte uygulanmadığı sürece, bu vergiler sadece kasaları dolduracak, ama vatandaşın ev sahibi olma hayalini kolaylaştırmayacak.
