Birleşmiş Milletler (BM), ABD hükümetine bağlı Afganistan Yeniden Yapılanma Özel Müfettişliği’nin (SIGAR) raporunda yer alan, Taliban’ın uluslararası yardımların yönünü değiştirdiği iddiaları üzerine açıklama yaptı. BM, Afganistan’daki yardım operasyonlarının karmaşık koşullarda yürütüldüğünü ancak yolsuzluk ve usulsüzlüklere karşı güçlü mekanizmalar bulunduğunu bildirdi.
SIGAR Raporu: “Taliban Yardımlara Müdahale Ediyor”
SIGAR tarafından çarşamba günü yayımlanan rapor, aralarında BM ve ABD’li yetkililerin de bulunduğu 90 kişiyle yapılan görüşmelere dayanıyor. Raporda, Taliban’ın bağışçıların amaçladığı şekilde değil, kendi önceliklerine göre yardımları yönlendirdiği iddia edildi.
Belirtilen müdahale yöntemleri arasında şunlar yer aldı:
- Taliban’ın desteklediği gruplara yardım aktarma
- Sivil toplum örgütlerinin faaliyet izinlerini belirleme
- STK çalışanlarından haraç alma
- BM tedarikçilerinden rüşvet talep etme
Raporda ayrıca bazı üst düzey BM yetkilileriyle Taliban’ın işbirliği yaptığı iddiası da yer aldı.
BM: “Yardımların Ulaşması İçin Güçlü Güvenceler Var”
BM Afganistan Yardım Misyonu (UNAMA), söz konusu raporun bulgularını ciddiye aldıklarını belirtti. Açıklamada, Afganistan’a yardım ulaştırmanın Taliban yetkililerinin müdahale girişimleri nedeniyle zorlaştığı kabul edilirken, en çok ihtiyaç duyan kesimlere yardımın ulaşmasını sağlamak için “sağlam güvencelerin” uygulandığı ifade edildi.
Taliban’dan Henüz Açıklama Yok
Ağustos 2021’de 20 yıllık savaşın ardından iktidara gelen Taliban hükümetinin sözcüsü, SIGAR raporundaki iddialara ilişkin yorum yapmadı.
Yardım Akışında ABD’nin Rolü
Taliban’ın iktidara gelmesinden sonra, 2025 yılı başına kadar Afganistan’a en büyük yardım sağlayıcı ABD oldu. Ancak Donald Trump döneminde yardımların büyük bölümü kesildi. Bu durum, BM tarafından dünyanın en ağır insani krizlerinden biri olarak tanımlanan Afganistan’daki durumu daha da kötüleştirdi. SIGAR raporuna göre, Taliban’ın kontrolü ele geçirmesi ile ABD’nin yardımları kesmesi arasında geçen sürede bağışçılar Afganistan’a 10 milyar dolardan fazla yardım yaptı; bunun yüzde 36’sı ABD’den geldi.
