ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı ve İsrail-Filistin hattında uzun süredir devam eden çatışmalara son vermeyi amaçlayan Gazze Planı, kritik bir aşamaya geldi. Süreç müzakere aşamasına taşınırken, Trump’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı bizzat arayarak destek istediği ortaya çıktı. Erdoğan’a, “Ben senin için çok şey yaptım, şimdi senin bunu yapmana ihtiyacım var” dediği iddiası, diplomatik kulislerde geniş yankı uyandırdı.
Erdoğan-Trump Görüşmesi Sürece Yön Verdi
Gazze Planı'nın geleceği açısından oldukça kritik bir süreçte yapılan bu telefon görüşmesinin ardından dikkat çekici gelişmeler yaşandı. Trump ile Erdoğan’ın görüşmesinden sadece saatler sonra Hamas, planı reddetmediğini ve müzakere masasında kalacağını duyurdu. Bu açıklama, planın tamamen çökmesini bekleyen çevrelerde şaşkınlık yaratırken, diplomasi çevrelerinde “Türkiye'nin arabulucu rolü” tartışılmaya başlandı.
Gazze Planı Mısır’da Masaya Yatırılacak
Tarafların bugün Mısır'da bir araya geleceği ve planın detaylarını ele alacağı bildirildi. Görüşmelerde, Hamas’ın serbest bırakmayı taahhüt ettiği İsrailli rehinelerin durumu başta olmak üzere, İsrail ordusunun çekilme takvimi, ABD-İsrail denetiminin kapsamı ve Gazze üzerindeki kontrol mekanizması gibi başlıklar görüşülecek.
Hamas, Trump’ın Teklifine Neden Olumlu Yaklaştı?
Planın temelinde Hamas’ın elinde tuttuğu İsrailli rehinelerin serbest bırakılması, buna karşılık İsrail’in Gazze’deki saldırılarını durdurması yer alıyor. İlk etapta teklife mesafeli duran Hamas, süreçteki diplomatik temasların ardından bazı çekincelerini korumakla birlikte müzakere masasında kalmaya karar verdi. Uzmanlara göre, bu kararın ardında Trump’ın Erdoğan aracılığıyla yürüttüğü diplomatik baskı kadar, planın bölgesel desteği de etkili oldu.
Netanyahu İlk Günden Kabul Etmişti
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump’ın 29 Eylül’de açıkladığı planı ilk günden olumlu karşılamıştı. Ancak süreç içerisinde Hamas’ın masaya dönmesi, İsrail içinde planın geleceğiyle ilgili yeni tartışmaları da beraberinde getirdi. Özellikle Netanyahu’nun iç politikada yaşadığı baskı, Hamas’ın planı kabul etmesiyle daha da artmış görünüyor.
Diplomaside Yeni Sayfa mı Açılıyor?
Ortadoğu’da yıllardır çözülemeyen Filistin-İsrail denkleminde, Trump’ın önerdiği bu plan belki de ilk kez iki tarafı da aynı masaya oturtabilecek nitelikte görülüyor. Ancak planın kalıcılığı ve uygulanabilirliği hala birçok bilinmezi içinde barındırıyor. Özellikle ABD’nin bölgedeki güvenlik garantileri, İsrail’in askeri varlığı ve Hamas’ın siyasi konumu, planın geleceğini doğrudan etkileyecek.