Eylül ayında Filistin’i devlet olarak tanıyan İngiltere’nin, aynı yıl içinde İsrail’e silah satışlarını rekor seviyeye çıkarması, uluslararası kamuoyunda dikkat çekici bir çelişki olarak yorumlanıyor. İngiliz basınına yansıyan verilere göre, 2025’in ilk 9 ayında İngiltere, İsrail’e yaklaşık 1 milyon sterlin (yaklaşık 56 milyon TL) değerinde askeri teçhizat sattı. Bu miktar, son üç yılın toplamından fazla olmasıyla da dikkat çekiyor.
İngiltere’den İsrail’e silah yağmuru: Haziran ve Eylül’de zirve yaptı
İngiliz Channel 4 News tarafından yayınlanan verilere göre, 2025 yılında İsrail’e yapılan silah satışları her ay artarak devam etti. En yüksek satış, Haziran ayında 400 bin sterlin ile kayıtlara geçerken, Eylül ayında 310 bin sterlin ile ikinci sıraya yerleşti. Ağustos ayındaki satış ise 150 bin sterlin oldu ve bu tutarın 20 bin sterlini yalnızca mermi kategorisine aitti.
Söz konusu ekipmanların tam içeriği açıklanmazken; bomba, füze, torpido, el bombası ve mühimmat gibi ürün grupları içinde yer aldığı bildirildi.
İngiltere: “Gazze’de kullanılacak silah satmıyoruz”
Gelen eleştiriler üzerine açıklama yapan İngiliz hükümeti, “Silah kontrol sistemimizi çok ciddiye alıyoruz” diyerek şu ifadelere yer verdi:
“İsrail ordusuna, Gazze veya Batı Şeria’daki operasyonlarda kullanılmak üzere bomba ve mühimmat satmıyoruz. Bu ürünler sivil kullanım içindir veya başka ülkelere yeniden satılmak üzere gönderilmektedir.”
Ayrıca, İngiltere’nin daha önce İsrail’e yönelik yaklaşık 30 ihracat lisansını askıya aldığı ve şu an yürürlükte olan 347 lisansın savunma amaçlı ürünlere yönelik olduğu belirtildi.
İsrail cephesinden yorum: Detay veremeyiz
İsrail makamları ise İngiltere’den gelen satışlarla ilgili olarak, vergi ve güvenlik düzenlemeleri nedeniyle ayrıntı veremediklerini açıkladı. Ayrıca, “haberlerde geçen ürünlerin doğrudan mühimmat ya da silah olmayabileceği” yönünde belirsiz ifadeler kullanıldı.
F-35 detayı: Parçalar satılmadı, üretim havuzunda kaldı
İngiltere, bazı F-35 savaş uçağı parçalarını üreten ülkelerden biri olmasına rağmen, bu parçaların İsrail’e doğrudan gönderilmediğini vurguladı. Üretilen parçaların küresel üretim havuzuna gittiği ve İsrail'e satış kapsamında değerlendirilmediği ifade edildi.
Filistin’i tanıyan İngiltere’nin İsrail’e silah satışı eleştiri konusu oldu
Eylül ayında Filistin’i resmen devlet olarak tanıyan İngiltere’nin, aynı yıl içinde İsrail’e rekor düzeyde silah satması uluslararası arenada “etik çelişki” tartışmalarını beraberinde getirdi. İnsan hakları örgütleri, silah satışlarının Filistin'deki sivil kayıpların artmasında dolaylı rol oynayabileceği uyarısında bulundu.
İngiltere hükümeti ise satışların yasal çerçevede ve denetimli yapıldığını savunarak, silahların saldırı değil savunma amaçlı olduğunu dile getirdi.