Özellikle büyük şehirlerde yaygınlaşan bu kayıt dışı işlemler, devletin vergi gelirlerinde ciddi kayıplara yol açıyordu. Artık sadece inşaat firmaları değil, bireysel alıcı ve satıcılar da bu sıkı denetimden nasibini alacak. Peki, bu denetimler kimleri kapsıyor ve ne gibi cezalar uygulanacak?
Yapay Zekâ Tapu Kayıtlarını Tarıyor: Milyonlarca İşlem İnceleniyor
Maliye Bakanlığı, gayrimenkul satışlarında beyan edilen düşük bedelleri tespit etmek için yapay zekâ destekli bir sistem kullanmaya başladı. Bu sistem, tapu kayıtlarındaki satış fiyatları ile emsal değerler arasındaki büyük farkları otomatik olarak belirleyerek, şüpheli işlemleri incelemeye alıyor.
Uzmanlar, özellikle piyasa değeri 10 milyon TL olan bir evin tapuda 2,5 milyon TL gösterilmesi gibi bariz farklılıkların doğrudan denetim konusu olacağını belirtiyor.
Bu kapsamlı inceleme, geriye dönük beş yıllık işlemleri kapsıyor ve milyonlarca gayrimenkul satışı inceleniyor.
Cezalar Caydırıcı Olacak: Yüksek Faiz ve Geriye Dönük Tahsilat
Eksik beyanın tespit edilmesi durumunda hem alıcı hem de satıcı ağır cezalarla karşı karşıya kalacak. Eksik ödenen tapu harcı, ceza ve yıllık %53,25 oranındaki yüksek faizle birlikte geri alınacak.
Bu durum, özellikle yüksek bedelli gayrimenkullerde büyük bir mali yük getirebilir. Uzmanlar, beş yıl geriye dönük tahsilatın ciddi rakamlara ulaşabileceğini vurguluyor.
Ayrıca, elden para alarak komisyonunu düşük gösteren emlakçılar da bu denetimlerden kaçamayacak ve cezalı vergi riskiyle karşı karşıya kalacaklar.
Rayiç Bedel Düzenlemesi Gündemde: "Vatandaşa Yeni Yük Bindirilmeyecek"
Gayrimenkulde kayıt dışılığı önlemeye yönelik atılan adımlar arasında rayiç bedel düzenlemesi de yer alıyor.
AK Parti Genel Merkez Yerel Yönetimler Başkanı Mustafa Demir, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Vatandaşın sırtına yeni yük bindirmeyeceğiz. Hem belediyelerin gelir ihtiyacını gözeten hem de vatandaşın hakkını koruyan dengeli bir yaklaşımı sürdüreceğiz" ifadelerini kullandı.
Bu açıklama, olası bir düzenlemenin vergi yükünü artırmadan kayıt dışılığı önlemeyi hedeflediğini gösteriyor.
Gönüllü Düzeltme Fırsatı ve Ağır Yaptırımlar Uyarısı
Maliye'nin başlattığı bu denetim dalgası, gayrimenkul sahiplerine bir uyarı niteliği taşıyor. Uzmanlar, gönüllü olarak tapu beyanlarındaki eksiklikleri düzeltenlerin cezadan kurtulabileceğini hatırlatıyor.
Ancak, bu fırsattan yararlanmayan ve denetim sonucunda eksik beyanı tespit edilen kişilerin ağır yaptırımlarla karşılaşması kaçınılmaz görünüyor.
Bu durum, gayrimenkul alım satımı yapacak kişilerin artık işlemlerini çok daha şeffaf bir şekilde gerçekleştirmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koyuyor.
