İran resmi haber ajansı IRNA, perşembe günü güvenlik ihlali suçlaması ile kimliği açıklanmayan iki İngiliz vatandaşının gözaltına alındığını bildirdi.
İNGİLİZ ÇİFT İRAN’DA GÖZALTINA ALINDI
Kirman eyaletinde gözaltına alınan ve ne zaman gözaltına alındığı açıklanmayan çiftle ilgili haberleri İngiltere Dışişleri Bakanlığı da doğruladı.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, çiftin dünyayı motosikletle turladığını bildirdi.
İngiltere'nin İran Büyükelçisi Hugo Sorter, çarşamba günü “güvenlik sorunlarıyla suçlanan iki İngiliz vatandaşıyla eyalet merkezi Kirman kentindeki Başsavcılık ’ta görüştüğünü” açıkladı.
BASININ YOĞUN İLGİSİ
İngiliz basını isimleri Craig ve Lindsay Foreman olduğunu bildirdiği İngiliz çiftin en son ocak ayının başlarında sosyal medyada paylaşım yaptıklarını aktardı. 50'lili yaşların ortasında olduğu belirtilen çiftle ilgili önce motosikletle dünya turuna çıktıkları daha sonra ise Psikolog olan Lindsay Foreman’ın Avustralya’da bir konferansa katılacağı, marangoz olan eşi Craig’in de ona eşlik ettiği aktarıldı.
Ayrıca çiftin ailesinin açıklamalarına yer verilen basına göre yakınları, "onların güvenli bir şekilde geri dönmesini sağlamaya kararlı olduklarını" belirterek Dışişleri Bakanlığıyla iletişim halinde olduklarını söyledi.
İRAN’DAN CASUSLUK SUÇLAMASI
IRNA, Kirman Cumhuriyet Savcılığı’nın davaya ilişkin ayrıntıları daha sonra açıklayacağını aktardı.
İngiltere'nin İran Büyükelçisi Hugo Shorter’in, çarşamba günü Kirman Başsavcılığı’nda gözaltına alınan çiftle bir araya geldiğini aktaran batı basını, IRNA’nın yayınladığı haberin fotoğrafında çiftin yüzlerinin gösterilmediğine ve isimlerinin açıklanmadığına dikkat çekti.
Konuyu manşetlerine taşıyan İngiliz basında dikkat çeken iddialar bunlarla sınırlı değil.
YASAKLARA RAĞMEN BATILILARIN İRAN SEYAHATİ ISRARI
Haberlerde, İran’ın özellikle son yıllarda çoğunlukla casusluk ve ulusal güvenlik suçlamalarıyla, çifte vatandaşlığı olan veya oturma iznine sahip düzinelerce İranlıyı tutukladığı ve bunların en az 15'inin İngiltere ile bağlantısı olduğu belirtiliyor.
İran’a resmi seyahat yasağı uyarılarının hatırlatıldığı haberlerde, İnsan hakları gruplarının, gözaltına alınan bu kişilerin çoğunlukla baskı amaçlı tutulduğu ve İran’ın karşılığında bir şey aldığında onları serbest bıraktığı iddia ediliyor.
Guardian, İngiltere ve diğer Avrupa güçlerinin, nükleer müzakereler ve ABD’nin “maksimum güç politikası” kapsamında İran'a yeniden uygulayacağı açıklanan ekonomik yaptırımları nedeniyle baskı altında olduklarını belirtti.
Uyarılara rağmen bu ülkeye giden vatandaşlarına tepki gösteren İngiliz yetkililerin ikazlarına yer verilen haberlerde daha önce yaşanan gözaltı olayları ve sonuçları da hatırlatılıyor.
SUÇLAMALAR, GÖZALTILAR VE SIRLAR
Geçmişte yaşanan söz konusu olaylardan en yakın ve elim sonucu olan, 2023'te İngiltere için casusluk yapmaktan suçlu bulunan çifte vatandaş Alireza Akbari örneği veriliyor.
BBC’nin haberine göre, Akbari suçlamaları reddetmesine rağmen işkenceyle kamera karşısında suçları itiraf etmeye zorlandı ve idam edildi.
Bir başka haberde, aynı yıl İngiltere-ABD-İran vatandaşı olan Morad Tahbaz adlı “aktivistin” İran ile ABD arasında yapılan ve Güney Kore'den transfer edilen 6 milyar dolarlık dondurulmuş İran fonuyla ilgili casusluk yaptığı iddiası. Tahbaz’ın, iki ülke arasında yapılan tutuklu takası anlaşması kapsamında beş kişiyle birlikte serbest bırakıldığı bildirildi.
İngiltere-İran vatandaşları Nazanin Zaghari-Ratcliffe ve Anoosheh Ashoori’nin de İngiltere'nin İran'a olan 650 milyon sterlinlik uzun vadeli borcunu ödemesinin ardından 2022'de serbest bırakıldığı ve İran'dan ayrılmalarına izin verildiği yazıldı.
İRANLI İHRACATÇI 3 ÜLKEYİ KARIŞTIRDI
Bu konuda en girift olayın haberi ise, ABD tarafından Ürdün'deki ABD askerlerine yönelik bir drone saldırısında kullanılan malları tedarik ettiği iddiasıyla aranan İranlı ihracatçı Mohammad Abedini'nin İtalya’da serbest bırakılması olayı oldu. Guardian’a göre Abedini, ABD'nin emriyle Milano'da tutuklanmıştı. Üç gün sonra İran, ülkede gazeteci vizesiyle bulunan İtalyan muhabir Cecilia Sala'yı Tahran'da tutukladı.
Washington, Beyaz Saray'ın geçen yılki saldırıda kullanıldığını söylediği insansız hava aracı parçalarını tedarik ettiği iddiasıyla Abedini ve bir başka İranlının tutuklanmasını istiyordu.
Sala'nın İran hapishanesinde üç hafta geçirmesinin ardından Giorgia Meloni hükümeti Abedini'yi serbest bıraktı ve bu da Sala'nın serbest bırakılmasına yol açtı.
ALMAN AKTİVİSTİN SONU
Konuya ilişkin Almanya’dan da bir örnek aktaran basın, Alman yetkililere dayandırdığı haberinde, geçen yıl kasım ayında İran'daki bir hapishanede idam edilen İran asıllı Alman siyasi aktivist Cemşid Şarmahd'ın cenazesinin, dışişleri bakanlığının yoğun diplomatik çabalar ve uzun uğraşlar sonucu Almanya'ya nakledildiğini ve otopsi yapıldığını duyurdu.