Fenerbahçe'de başkanlık yarışı kıl payı sonuçlandı ve Sadettin Saran sarı lacivertli kulübün 38. başkanı seçildi. Seçim sonuçları kesinleşti ancak Saran'ın adaylığı sürecinde başlayan başkan olur/olamaz tartışması yeni bir boyut kazandı.
İşte son durum...
Adaylık başvuru sürecinde başlayan tartışmalarda Fenerbahçe YDK Başkanı Şekip Mosturoğlu, "Sadettin Saran’ın adaylığına engel bulunmadığı tespit edildi. Ancak TFF, UEFA ve FIFA düzenlemeleri kapsamında seçilmesi halinde uygulanabilecek hak mahrumiyeti cezaları, kulüp açısından ağır sonuçlar doğurabilir" açıklamasını yapmıştı. Yeşil ışık alan Saran, seçimde rakibi Ali Koç'u geride bırakarak kazandı. Kazandı kazanmasına ama tartışmalar bitmedi. Çünkü bahis şirketindeki hisselerinin durumuyla ilgili kriz çözülemedi. Sadettin Saran Danıştay'daki davasından feragat etse bile SPOR TOTO'nun lisans iptali sürecindeki hızı bu durumda belirleyici olacak.
TFF Disiplin Talimatına Göre Durumu Riskli
Sadettin Saran'ı ilgilendiren yaptırımlar, TFF Disiplin Talimatı, UEFA ve FIFA talimatlarında açık.
TFF Disiplin Talimatının 57. maddesi şöyle:
MADDE 57 – BAHİS
(1) Bu Talimat kapsamındaki kişilerin;
a) Futbol müsabakaları ve/veya futbolla ilgili herhangi bir aktivite üzerine, doğrudan ya da dolaylı bahis ve benzeri şans oyunları oynamaları yasaktır.
b) Futbol müsabakalarına ilişkin olarak düzenlenen bahis veya benzeri şans oyunlarını ya da benzer etkinlik veya işlemleri tanıtan, aracılık eden, düzenleyen veya gerçekleştiren işletme, organizasyon ve kuruluşlarda (Kamu kurum ve kuruluşları hariç olmak üzere) doğrudan veya dolaylı olarak hiçbir görev veya menfaat sahibi olamazlar.
(2) Aksine hareket eden kişiler, üç aydan bir yıla kadar müsabakalardan men veya hak mahrumiyeti cezası ile cezalandırılır.
Maddeden anlaşılacağı üzere Saran lisans iptali ve hisse devri olmadığı müddetçe yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Hisse devrinde birinci derece yakanlarının da geçersiz olduğu vurgulanıyor.
Sadettin Saran'a Zaman Lazım
Bu noktada Sadettin Saran'ın durumunu rahatlatacak en önemli unsur zaman. Şöyle ki; Fenerbahçe tüzüğüne göre Sadettin Saran sonuç kesinleştiği için şu anda resmen başkan. Tüzüğün 31. maddesine göre "seçilenlere mazbataları en geç 7 (yedi) gün içinde Genel Kurul Divan Başkanı tarafından verilir" detayı yer alıyor. Yine tüzüğün 33. maddesinde, "Genel Kurul tarafından yapılan seçimi takip eden 30 (otuz) gün içinde, Yönetim Kurulu Başkanı tarafından Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu ile Kulübün diğer organlarına seçilen asıl ve yedek üyelerin bilgileri ile mevzuat gereği sunulması gereken belgeler ile birlikte Gençlik ve Spor Bakanlığı İl Müdürlüğü’ne yazılı olarak bildirilir" ifadesi var.
TFF Ne Zaman Devreye Girecek?
Hukukçular "disiplin sürecinin ne zaman başlayacağı" konusunu tartışıyor. Bazı hukukçulara göre Sadettin Saran şu anda "itiraz süreci tamamlanıp" resmen başkan olduğu için disiplin süreci hemen başlatılmalı. Mazbatasını bile ne zaman aldığının önemi yok. Bazı hukukçulara göre ise TFF'nin yasal olarak muhatabı Fenerbahçe SK değil, Fenerbahçe Futbol AŞ. 7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu'nun ilgili madde ve fıkrası şöyle:
MADDE 5- (3) Spor kulüpleri, genel kurulca yapılan seçimi izleyen otuz gün içinde yönetim kurulu, denetim kurulu ve varsa spor kulübünün diğer organlarına seçilen asıl ve yedek üyelerine ilişkin bilgi ve buna ilişkin dayanak belgeleri Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
Bu görüşteki hukukçulara göre Spor Bakanlığı başkanlığı kulüpten 30 gün içinde gelecek belgeleri tescil etmeden TFF disiplin süreci başlatamaz. Burada ise yeni bir tartışma var. Az önce ifade etmiştim; TFF'nin muhatabı futbol AŞ. Bu görüşe göre Sadettin Saran futbol aş yönetimine girmezse yine disiplin süreci başlamaz. Bu görüşü savunanlar geçmişte Beşiktaş'ta yaşanan sürece dikkat çekiyor. Başkanlığa seçilen Ahmet Nur Çebi bir süre futbol aş de görev almamış, Futbol AŞ'nin başkanlığını asbaşkan Erdal Torunoğluları üstlenmişti.
Ancak karşı görüşe göre ise, Futbol AŞ'nin ana hissedarı Fenerbahçe SK olduğu için bu yöntem disiplin sürecini engellemez. Lisans iptali ve hisse devri gerçekleşmediği sürece bu risk devam eder. Bu şartlarda bakanlığın tescili sonrası TFF disiplin sürecini başlatmak zorundadır.
Şimdi De Yeni Kriz Maddesi
Bahis şirketi ile ilgili tartışmalar sürerken Sadettin Saran'ın halen İstanbul 23. Asliye Ceza Mahkemesi'nde devam eden yargı süreci gündeme geldi. Saran, 2025/34195 Esas numaralı dosyada şüpheli olarak yargılanıyor.
Yargılandığı maddeler 7258 Sayılı Yasanın 5.ç Maddesine Muhalefet TCK 43/1, TCK 53/1. Bu maddelerin içeriği ise şöyle:
7258 Sayılı Yasa 5.ç: Kişileri reklam vermek ve sair surette spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli veya müşterek bahis ya da şans oyunlarını oynamaya teşvik edenler, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve üç bin güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılır.
TCK 43/1: Bir suç işleme kararının icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır.
TCK 53/1: hükmünde kasten işlemiş olduğu suçtan dolayı hapis cezasına mahkumiyetin kanuni sonucu olarak kişinin vakıf, dernek, sendika, şirket, kooperatif ve siyasi parti tüzel kişiliklerinin yöneticisi veya denetçisi olma hakkından yoksun kılınması kabul edilmiştir.
Hukukçulara göre Sadettin Saran bu davadan ceza alıp süreç kesinleşene kadar ek bir disiplin sevki daha gerekmez. Ancak TFF Disiplin Talimatı şöyle:
MADDE 57 – BAHİS
(3) Yetkili makamlarca lisanslanmamış bahis kuruluşlarının, stadyumlarda bulunan reklam panoları ve sair ekipmanların kullanımı suretiyle de dahil herhangi bir mecrada tanıtımının veya reklamının yapılması yasaktır. Bu yasağa, söz konusu kuruluşların iştirakleri ile bu kuruluşları çağrıştıran şekilde tanıtım ve reklam yapılması da dahildir.
Bu maddeye bakıldığında disiplin süreci yolu açık gibi. Birde işin 7405 sayılı Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu'nun ilgili fıkrasındaki bir detay var.
MADDE 5- (4) Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile; Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörün finansmanı, kaçakçılık, nefret ve ayırımcılık, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, fuhuş, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak, şike veya teşvik primi, kanuna aykırı olarak spor müsabakalarına dayalı bahis ve şans oyunlarını oynatma, oynatılmasına yer ve imkân sağlama, reklamını yapma veya para nakline aracılık veya bu Kanunun 20nci maddesine muhalefet etme suçlarından mahkûm olanların spor kulübü, spor anonim şirketi statüsündeki bağlı ortaklığı ve iştiraklerindeki yönetim, denetim, disiplin ve ihtiyari diğer kurul üyelikleri, haklarındaki mahkeme veya ilgili kurul kararının kesinleştiği tarihte, başkaca hiçbir işlem yahut karara gerek olmaksızın kendiliğinden sona erer. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı verildiği takdirde bu fıkranın ceza mahkûmiyetine ilişkin hükümleri uygulanmaz.
(5) Tahkim kurulları, Bakanlık disiplin kurulları, spor federasyonlarının ceza veya disiplin kurulları ya da spor federasyonlarının bağlı olduğu uluslararası kuruluşlar tarafından son beş yıl içinde bir defada bir yıl veya toplam iki yıl hak mahrumiyeti cezası almış olanların spor kulübü, spor anonim şirketi statüsündeki bağlı ortaklığı ve iştiraklerindeki yönetim, denetim, disiplin ve diğer kurul üyelikleri haklarındaki kurul kararının kesinleştiği tarihte, başkaca hiçbir işlem yahut karara gerek olmaksızın kendiliğinden sona erer.
(6) Bu maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında belirtildiği şekilde mahkûm olanlar veya hak mahrumiyeti cezası alanlar, spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin genel kurul dışındaki organlarında görev alamaz.
Can Alıcı Detaylar İçeride Gizli
Sadettin Saran'ın durumuyla ilgili her ne kadar mahkeme kararına atıf yapılsa bile "ilgili kurulların aldığı kararlar" önemli görünüyor: "mahkûm olanların spor kulübü, spor anonim şirketi statüsündeki bağlı ortaklığı ve iştiraklerindeki yönetim, denetim, disiplin ve ihtiyari diğer kurul üyelikleri, haklarındaki mahkeme veya ilgili kurul kararının kesinleştiği tarihte, başkaca hiçbir işlem yahut karara gerek olmaksızın kendiliğinden sona erer."
Saran hakkında Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu'nun, 2024/6643 dosyayla ilgili almış olduğu karar var: "S Sports" isimli sayfa tarafından paylaşılan "Juventus-Parma (2-2)-Maç Özeti-Serie A 2024/25" başlıklı içerikte yer verilen reklam ve tanıtımlar şikayet konusu yapılmış. Kurul, "1XBET" ve "EXTRABET" isimli bahis sitelerinin reklamlarına yer verildiği...
...bahis reklamlarının müsabakanın orijinalinde yer alabilecek nitelikte olmadığı gibi müsabakanın yapıldığı ülkede yasal olmasının dahi anılan tanıtımların yayımlanmasına gerekçe gösterilemeyeceği, söz konusu reklamların yayımlanmasının suç teşkil ettiği...
...buna göre, mecra kuruluşu Bravo Televizyon Yayıncılık Yapımcılık San. ve Tic. A.Ş. hakkında, söz konusu özet görüntülerinin futbol izleyicisinin merakını uyandıran, tüketicileri canlı bahse katılmaya teşvik eden ve kumar oynamaya özendiren nitelikte olduğu, ilgili yasadışı görüntülere kasıtlı bir şekilde müdahale edilmediği, ayrıca yurtdışı yayını olmasına rağmen “Türk bayrağı” görseli ve “Türkçe” ifadeler aracılığıyla Türk vatandaşlarının yasadışı bahis sitelerine yönelmesinin hedeflendiği hususları ile birlikte “ihlalin niteliği” dikkate alındığında, 6502 sayılı Kanun’un 63 üncü ve 77/12nci maddeleri uyarınca 6.000.000-TL (Altı milyon Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.
Bu karara göre zaten Saran bir ceza almış durumda. Bu durumun TFF disiplin sürecini de nasıl etkileyeceği merak konusu. Konuyla ilgili benim ulaşabildiğim detaylar böyle.
Bakalım bu düğüm ne zaman ve nasıl çözülecek?
Sadettin Saran başkanlık görevini sürdürebilecek mi yoksa başkanlığı düşecek ve olağanüstü kongre kararı mı alınacak?