Samimi Haber Özel Türkiye’de merdiven altı rakı tüketimi medyaya zehirlenerek hastanelik olanlar ile yansıyor. Bununla birlikte, merdiven altı üretimin neden olduğu vergi kayıplarının ekonomiye de ciddi etkisi olduğu ortaya çıktı. Batılı toplumlara göre yüksek içki vergileri, merdiven altı sektör marifeti ile cari açığı da yukarı taşıyor! Söz gelimi geçtiğimiz haftalarda, yaklaşık 15 tonluk sahte içkinin ele geçirildiği haberleri yapıldı. Aslında Türkiye'de yakalanan sahte içki oranı toplam üretimin yüzde 10'u kadar. Bununla birlikte, Türkiye'de asıl yekûn merdiven altı bireysel üretimden kaynaklanıyor. Bazı hesaplara göre, özellikle son beş yılda bireysel merdiven altı rakı üretiminin, yasal satışın üzerinde olduğunu gösteriyor.Neden, diye sorguladığınızda, istatistiklere yansıyan rakıdaki artış oranı her şeyi anlatıyor! 70'lik rakı fiyatı 19 yılda (2004'ten, 2023'e) 15 liradan, yüzde 2.680 artışla 399 TL'ye çıktı. 2004 yılında dolar kuru 1,34 lira seviyesindeydi. 2023 yılında 20,40 seviyesinde. Yani 19 yıllık enflasyon dolar bazında kabaca yüzde 1400 seviyesinde. Rakı fiyatının aynı sürede yüzde 2.680 arttığını düşünürsek, aradaki yüzde 1280'lik farkın, "içki tüketmeyin" zammı olduğu söylenebilir. ÖTV’NİN YÜZDE 10’U ALKOLDEN Vergi Uzmanı Dr. Ozan Bingöl'ün blogunda 2006 yılında tahsil edilen alkollü içeceklerin ÖTV’si yüzde 5 iken, 13 yılda yani 2019’da verginin de vergisinin arttığına işaret ediyor. ÖTV yüzde 100 artarken, 100 liralık ÖTV'nin 10 lirası alkollü içeceklerden elde ediliyor. Başka bir ifadeyle yüzde 1.280'lik artış, enflasyondan arınmış, safi vergilerden oluşuyor. VERGİNİN VERGİSİ, GELİR VERGİSİNİ AZALTTI  2019 yılında 756,4 milyar lira vergi geliri öngörülürken, gerçekleşmenin 673,3 milyar liraya gerilediğini görüyoruz. Bu rakamın 147,1 milyar liralık kısmı Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) gelirleriydi. 100'lük Yeni Rakı, 649 lira seviyesinde. Almanya'da 100'lük rakı, asgari ücretin yüzde 0,95'i; Türkiye'de ise yaklaşık yüzde 8’i seviyesinde. Yani, rakıdan alınan yüksek verginin Batı’da bir karşılığı yok!

YÜKSEK VERGİ ÇİFTÇİYİ DE VURUYOR Rakamların ortaya koyduğu yüksek verginin faturasını öncelikle çiftinin ödediği şeklinde.

Alkolden alınan yüksek vergiyle, çiftçi yıllık 300 milyon lira zarar ediyor. Sistemden çekilen çiftinin piyasadaki boşluğu aynı oranda ithalatla kapatılmaya çalışılıyor.

RAKI ÜRETİMİ 15 YILDA YÜZDE 40 DÜŞTÜ 2004 ile 2019 arasındaki 15 yıllık döneme baktığımızda üretim rakamlarının nasıl “SOS” verdiğini görmek mümkün!

2004 yılında Türkiye'nin nüfusu 67 milyonken 2019 yılında bu rakamın 83,5 milyona ulaştığını görüyoruz. Yüzde 16'lık nüfus artışının rakı tüketimine de yansıması beklenirken, tam ters bir hareketle yüzde 40 oranında düştüğü görüldü. 2004 yılında üretimi 44 milyon 167 bin litre olan rakı oranı 2019 yılında 27 milyon 763 bine düştü. Yani yaklaşık yüzde 40 oranında üretim geriledi.

ÜRETİM MERDİVEN ALTINDA! 15 yıllık sürede Türkiye’de rakı üretimi 20 milyon litre civarında düşerken, aslında tüketim yüzde 16 artmıştı. Yani, yüzde 56'lık kesim rakıyı merdiven altından alıyor.

VERGİ YÖNETİMİYLE KAÇAK ÜRETİM BİTER! Yüksek alkol vergisinden vaz geçilerek, aslında Türkiye’nin alkollü içeceklerden alması gereken verginin yarısının altında bir vergi alındığı görülüyor. Doğru vergi yönetimi ile kaçak üretim anlamsız hale gelerek, bu vergi de ekonomiye kazandırılabilir! GÜNCEL RAKI FİYATLARI 35’lik Yeni Rakı 259 TL 50’lik Yeni Rakı 349 70’lik Yeni Rakı 469 100’lük Yeni Rakı 649 TL