Hükümete bağlı medya ve internet denetim kurumu Roskomnadzor, söz konusu tedbiri suçla mücadele gerekçesiyle savunarak, “Emniyet birimlerine ve çok sayıda vatandaşın başvurusuna göre, yabancı mesajlaşma uygulamaları Telegram ve WhatsApp, Rus vatandaşlarını dolandırmak, para sızdırmak, sabotaj ve terör faaliyetlerine dahil etmek için kullanılan başlıca sesli iletişim hizmetleri haline gelmiştir,” dedi.
Düzenleyici kurum ayrıca, “önlem alınması yönündeki tekrar eden taleplerin uygulamaların sahipleri tarafından görmezden gelindiğini” öne sürdü.
WhatsApp’tan Açıklama
WhatsApp sözcüsü ise yaptığı açıklamada, uçtan uca şifreleme sağlayan mesajlaşma uygulamasının “insanların güvenli iletişim hakkını ihlal etmeye yönelik hükümet girişimlerine karşı durduğunu, bu nedenle Rusya’nın 100 milyondan fazla kişiyi uygulamadan mahrum bırakmaya çalıştığını” söyledi.
Rus yetkililer uzun süredir interneti kısıtlamak için kasıtlı ve çok yönlü bir çaba yürütüyor. Yıllar içinde, kısıtlayıcı yasalar çıkardılar ve uyum sağlamayan web siteleri ile platformları yasakladılar. İnternet trafiğini izleme ve yönlendirme teknolojilerini geliştirdiler.
Kısıtlamalar Arttı
VPN hizmetleri kullanılarak kısıtlamaların aşılması hâlâ mümkün olsa da bu servisler de rutin olarak engelleniyor.
Yetkililer, bu yaz cep telefonu internet bağlantılarını geniş çapta keserek internet erişimini daha da kısıtladı.
Resmî makamlar, bu önlemin Ukrayna’nın insansız hava aracı saldırılarını engellemek için gerekli olduğunu savunurken, uzmanlar bunun internet üzerindeki kontrolü sıkılaştırmaya yönelik bir adım daha olduğunu belirtti.
Rusya’nın “Beyaz Listesi”
Rusya Dijital Kalkınma ve İletişim Bakanlığı, bu ay internet sağlayıcılarıyla birlikte, kesintiler sırasında kullanıcıların erişebileceği “beyaz liste” niteliğinde temel web siteleri ve hizmetler üzerinde çalıştığını açıkladı.
Moskova’nın 2014’te Ukrayna’dan yasa dışı şekilde ilhak ettiği Kırım’da ise Rusya tarafından atanan yetkililer, çarşamba günü cep telefonu internet kesintilerinin süresiz olarak devam edebileceğini duyurdu.
Rusya internet hizmetlerine baskıyı artırıyor
Hükümet, geçen ay kullanıcıları, “yasa dışı” olarak tanımladığı içerikleri aradıkları gerekçesiyle cezalandıran bir yasa kabul etti.
Ayrıca, ülkenin en popüler platformlarından biri olan WhatsApp’ı hedef almakla tehdit ederken, yoğun şekilde denetleneceği tahmin edilen yeni bir “ulusal” mesajlaşma uygulamasını da hayata geçirdi.
Bu hafta başında Rus medyasında, WhatsApp ve Telegram’da aramaların kesintiye uğradığına dair haberler yer aldı. Kullanıcılar, aramaların bağlanmadığından veya konuşma sırasında birbirlerini duyamadıklarından şikâyet etti.
Rus medya izleme servisi Mediascope’a göre, temmuz ayında WhatsApp, 96 milyonu aşkın aylık kullanıcısıyla Rusya’nın en popüler platformu oldu. 89 milyondan fazla kullanıcısı bulunan Telegram ise onu yakından takip etti.
Her iki platform da geçmişte Rus yetkililerle sorunlar yaşadı. Kremlin, 2018-2020 yılları arasında Telegram’ı engellemeye çalıştı ancak başarısız oldu.
Rusya’nın 2022’de Ukrayna’ya yönelik geniş çaplı işgalinin ardından hükümet, Facebook ve Instagram gibi büyük sosyal medya platformlarını engelledi ve bu platformların sahibi olan, WhatsApp’ın da bağlı bulunduğu Meta’yı “aşırıcı” örgüt ilan etti.