Orta Doğu’da dengeleri değiştirecek nitelikteki Gazze planı, bir kez daha diplomasi trafiğini hızlandırdı. Hamas’ın ABD Başkanı Donald Trump’ın sunduğu 20 maddelik ateşkes planına müzakere kapısını aralaması, uluslararası arenada temkinli bir iyimserlik yaratırken, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun gelişmelere şaşkınlıkla yaklaştığı bildirildi.
Netanyahu, Trump’tan Önce Açıklama Bekliyordu
İsrail merkezli kaynaklara dayandırılan bilgilere göre, Başbakan Netanyahu, Hamas’ın yanıtının ardından yapılacak resmi açıklamayı ABD ile koordinasyon içinde gerçekleştirmeyi planlıyordu. Ancak Trump’ın beklenmedik şekilde hızlı davranarak kamuoyuna açıklama yapması, Netanyahu cephesinde şaşkınlık yarattı.
Amerikan Axios sitesine konuşan ve ismini paylaşmak istemeyen İsrailli üst düzey bir yetkili, “Netanyahu, Hamas’ın cevabını Trump planının reddi olarak değerlendirdi. Ancak Trump’ın açıklaması, Hamas’ın bu plana olumlu yaklaştığı izlenimini verdi. Bu fark Netanyahu’yu şaşkınlığa uğrattı,” ifadelerini kullandı.
İsrailli Yetkililerden Farklı Yorum: "Bu Olumlu Bir Tepki"
İsrail içindeki değerlendirmeler ise yekpare değil. Bazı İsrailli yetkililer, Hamas’ın yanıtını “anlaşmaya varılmasına açık, olumlu bir adım” olarak nitelendiriyor. Bu yetkililere göre Hamas’ın planın bazı maddelerini müzakereye açması, diplomatik sürecin ilerlemesi için önemli bir fırsat olabilir.
Trump: “Kalıcı Barış İçin Umutluyum”
Hamas’ın yanıtının ardından açıklama yapan ABD Başkanı Donald Trump, gelişmeleri memnuniyetle karşıladığını belirtti. Trump, “Hamas tarafından yapılan açıklamaya dayanarak, onların kalıcı bir barışa hazır olduklarına inanıyorum. İsrail, Gazze’ye yönelik bombardımanı derhal durdurmalı ki esirleri hızlı ve güvenli bir şekilde çıkarabilelim,” ifadelerini kullandı.
Bu çıkış, Netanyahu’nun stratejik planlamasını da sekteye uğrattı. ABD’nin pozitif tonu, İsrail’in sert tutumunu yumuşatma baskısını da beraberinde getiriyor.
Arabulucu Ülkelerden Destek Geldi
Plana ilişkin müzakerelerde aktif rol oynayan Türkiye, Katar ve Mısır, sürece dair memnuniyetlerini dile getirdi. Özellikle Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hamas’ın açıklamasını yapıcı bularak İsrail’i ateşkese uymaya davet etti. Erdoğan, “Şimdi yapılması gereken, İsrail’in tüm saldırılarını derhâl durdurması ve ateşkes planına uymasıdır” dedi.
Ne Olmuştu?
Hamas, Trump’ın 20 maddelik Gazze planındaki esir değişimini kabul etmiş, diğer bazı maddelerin ise müzakere edilmesi gerektiğini açıklamıştı. Bu açıklama, savaşın başından bu yana Hamas cephesinden gelen en ciddi barış sinyali olarak yorumlanmıştı.
Ancak planın kalan maddeleri üzerinde nasıl bir mutabakat sağlanacağı, halen belirsizliğini koruyor. Özellikle İsrail'in askeri varlığı, ablukanın kaldırılması, Gazze'nin yeniden inşası gibi kritik başlıklarda taraflar arasındaki görüş ayrılığı sürüyor.