Suriye hükümeti, Haseke’de düzenlenen SDG konferansı sonrası Fransa’nın başkenti Paris’te yapılması planlanan toplantıya kesin olarak katılmayacağını açıkladı. Şam yönetimi, konferansın 10 Mart mutabakatına aykırı olduğunu ve ülkenin iç işlerine doğrudan müdahale anlamı taşıdığını savundu.
Haseke’deki Konferans Krizin Fitilini Ateşledi
Kuzeydoğu Suriye’nin Haseke kentinde, terör örgütü PKK/YPG’nin uzantısı olarak nitelendirilen Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından düzenlenen konferans, Şam yönetiminin tepkisine neden oldu. Suriye resmi haber ajansı SANA’ya konuşan bir yetkili, bu toplantının “ulusal çerçeveyi temsil etmediğini” ve “dışarıdan yönlendirilen kırılgan bir ittifakın ürünü” olduğunu dile getirdi.
Yetkili ayrıca, ülkedeki tüm etnik ve dini grupların barışçıl şekilde siyasi görüşlerini ifade etme hakkına sahip olduğunu, ancak bunun “tek ordu, tek hükümet, tek ülke” ilkesine zarar vermemesi gerektiğini vurguladı.
10 Mart Mutabakatı Gündemde
Şam yönetimi, Paris’te yapılması planlanan toplantının 10 Mart 2024’te imzalanan 8 maddelik mutabakatla çeliştiğini hatırlattı. Söz konusu mutabakat; etnik ayrımcılığın önlenmesi, Kürt toplumunun anayasal haklarının korunması, ülke genelinde ateşkesin sağlanması, sınır kapıları ve enerji kaynaklarının devlet kontrolüne geçmesi gibi maddeleri içeriyordu.
Suriye hükümetine göre, SDG’nin Haseke’deki konferansı bu yükümlülükleri ihlal etti ve özellikle Kandil’den gelen talimatlarla Suriye Arap nüfusuna yönelik demografik değişim politikalarına kılıf oluşturma girişimi olarak değerlendirildi.
Paris Toplantısına “Kesin Ret”
Şam yönetimi, Paris’teki görüşmelerin “ülkenin egemenliğine açık müdahale” olduğunu belirterek hiçbir şekilde katılım göstermeyeceğini duyurdu. Resmi açıklamada, SDG’ye 10 Mart mutabakatına uyma çağrısı yapıldı ve “Tüm müzakereler Şam’da yürütülmelidir” mesajı verildi.
Açıklamaya göre, anlaşmanın kalan maddelerinin yıl sonuna kadar hayata geçirilmesi, mültecilerin güvenli dönüşünün sağlanması ve devleti bölmeye yönelik tüm söylemlerin reddedilmesi şart olarak sunuldu.
Siyasi Gözlemciler: “Gerginlik Tırmanabilir”
Bölgeyi yakından izleyen analistler, bu gelişmenin Şam-SDG hattındaki gerilimi artırabileceği görüşünde. Özellikle Fransa’nın ev sahipliğindeki Paris toplantısına Batılı temsilcilerin katılması beklenirken, Suriye’nin çekilme kararı uluslararası diplomasi sahnesinde yeni tartışmalar yaratabilir.
Bazı uzmanlara göre, SDG’nin Paris’teki görüşmeleri sürdürme ısrarı, Şam yönetimini daha sert adımlar atmaya itebilir. Bu da hem kuzeydoğuda hem de uluslararası arenada dengeleri değiştirebilir.
