Zengezur Koridoru ile ilgili yeni bir gelişme yaşandı. Geçtiğimiz günlerde, koridorun tarafsız bir şirket tarafından yönetilmesi fikrinin ilk olarak Türkiye tarafından önerildiği belirtildi. ABD’li yetkililer, tarafların imzalayacağı belge kapsamında Ermenistan’ın, Güney Kafkasya üzerinden geçecek stratejik bir ulaşım koridorunun geliştirme haklarını uzun süreli olarak ABD’ye tahsis edeceğini bildirdi.
Liderler Beyaz Saray’da Bir Araya Geliyor
ABD Başkanı Trump, Beyaz Saray’da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’i ağırlayacak. Görüşmeler, Güney Kafkasya’da barış sürecini somutlaştırmayı amaçlayan bir çerçeve anlaşmasının imzalanmasıyla sonuçlanacak.
Stratejik Koridor ABD'ye Tahsis Edilecek
Reuters’a konuşan ABD’li yetkililer, tarafların imzalayacağı belge kapsamında Ermenistan’ın, Güney Kafkasya üzerinden geçecek stratejik bir ulaşım koridorunun geliştirme haklarını uzun süreli olarak ABD’ye tahsis edeceğini bildirdi.
Söz konusu koridor, “Uluslararası Barış ve Refah İçin Trump Rotası (Trump Route for International Peace and Prosperity – TRIPP)” adını taşıyacak.
Koridor, Ermenistan yasalarına tabi olacak ve ABD, altyapı ve işletme süreçleri için bu hattı bir konsorsiyuma kiralayacak. Yetkililer, bu ticari adımın bölgenin kilidini açacağını ve yeni çatışmaların önüne geçeceğini vurguladı.
Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki gerilim, 1980’li yılların sonlarında, Azerbaycan’a bağlı Dağlık Karabağ bölgesinin Ermenistan’ın desteğiyle ayrılma sürecine girmesiyle başlamıştı. Her iki ülke 1991’de Sovyetler Birliği’nden bağımsızlıklarını kazanmıştı. Anlaşma, Azerbaycan’ın, ülkesinin geri kalanını Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne bağlayacak bir ulaşım koridoru talebini de ele alıyor.
Minsk Grubu Feshediliyor
Anlaşma kapsamında liderler ayrıca, 1992’de kurulan ve çatışmayı çözmekle görevli Fransa, Rusya ve ABD’nin eş başkanlığını yaptığı Minsk Grubu’nun feshedilmesini de talep edecek.
ABD Arabuluculuğu ve Barış Vizyonu
Barış süreci, Mart ayında ABD’nin özel temsilcisi Steve Witkoff’un bölgeye yaptığı ziyaretle ivme kazandı. Witkoff’un ekibi, anlaşmanın sağlanabilmesi için bölgeye birçok kez giderek müzakereleri yönetti.
ABD’li yetkililer, Ermenistan ile Azerbaycan arasında sağlanacak bir barışın, Azerbaycan’ın İbrahim Anlaşmaları’na (Abraham Accords) katılması yönünde müzakereleri başlatabileceğine inanıyor.
Trump’tan Küresel Barış Mesajı
Trump, ikinci başkanlık döneminin ilk aylarında kendisini “küresel barışın mimarı” olarak konumlandırmaya çalışıyor. Beyaz Saray, Trump’ın Kamboçya ile Tayland arasında ateşkes sağladığını, Ruanda ile Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Pakistan ile Hindistan arasında barış anlaşmaları imzaladığını duyurdu.
Ancak Trump, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik savaşı ile İsrail ve Hamas arasındaki çatışmaları sona erdirmekte aynı başarıyı henüz gösteremedi.
Zirve, Trump’ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e Ukrayna işgalini durdurmaya yönelik adımlar atmaması halinde yeni ekonomik yaptırımlarla karşı karşıya kalacağı yönünde verdiği son tarihle aynı güne denk geliyor.
