İran ve Pakistan, 2023 yılında ülkede yasadışı olarak yaşadıklarını söyledikleri yabancıları sınır dışı etmek için ayrı ayrı kampanyalar başlattılar.
Son tarihler belirlediler ve ayrılmazlarsa sınır dışı etmekle tehdit ettiler. İki hükümet, savaştan, yoksulluktan veya Taliban yönetiminden kaçmak için anavatanlarından kaçan Afganları hedef aldıklarını reddediyor.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, geri dönen 1,2 milyon Afgan'ın yarısından fazlasının, hükümetin 20 Mart'ta kendilerine gönüllü olarak ayrılmaları için verdiği son tarihin ardından İran'dan geldiğini, aksi takdirde sınır dışı edileceklerini söyledi.
İRAN 366 BİNDEN FAZLA AFGAN'I SINIR DIŞI ETTİ
Ajansa göre İran, bu yıl mülteciler ve mülteci benzeri durumdaki kişiler de dahil olmak üzere 366 binden fazla Afgan'ı sınır dışı etti.
İran'ın İsrail ile 12 günlük savaş savaşı da ayrılışları tetikledi. En yüksek geri dönüş sayısı 26 Haziran'da oldu, 36.100 Afgan bir günde sınırı geçti.
AFGANİSTAN'I NE BEKLİYOR?
Afganistan'ın başkenti Kabil'deki UNHCR temsilcisi Arafat Jamal, "Afgan aileler bir kez daha yerlerinden ediliyor. Çok az eşyayla, bitkin, aç ve birçoğunun daha önce hiç ayak basmadığı bir ülkede kendilerini neyin beklediğinden korkarak geliyorlar" dedi.
Özellikle kadınların ve kız çocuklarının, hareket özgürlüğünün ve eğitim, istihdam gibi temel haklarının kısıtlanmasından endişe duyduklarını söyledi.
Afganistan'ın yarısından fazlası insani yardıma bağımlı.
Ancak Taliban politikalarına karşı muhalefet ve yaygın fon kesintileri durumu daha da kötüleştiriyor; yardım kuruluşları ve sivil toplum örgütleri eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlerde kesintilere gidiyor.
İRAN YABANCILARA ÜLKEYİ DERHAL TERK ETMELERİ ÇAĞRISINDA BULUNDU
İran Başsavcısı Muhammed Movahedi Azad, ülkede yasadışı olarak bulunan yabancıların en kısa sürede ülkeyi terk etmeleri gerektiğini, aksi takdirde haklarında dava açılacağını söyledi.
Azad, resmi IRNA haber ajansının aktardığına göre, "Yıllardır ev sahipliği yaptığımız yabancı uyruklular, özellikle Afganistanlı kardeşlerimiz, yasadışı şahısların en kısa sürede İran'ı terk etmeleri için bize yardımcı oluyorlar." dedi.
İranlı yetkililer, nisan ayında yaptığı açıklamada, 6 milyondan fazla Afgan'dan 2,5 milyona yakınının ülkede yasadışı olarak bulunduğunu belirtmişti.
İran'ın Kabil'deki en üst düzey diplomatı Ali Rıza Bikdeli, Afganistan ile arasındaki Doğran sınır kapısını ziyaret ederek, Afganların ülkelerine geri dönüşünü kolaylaştırma sözü verdi.
İranlılar, son aylarda Afganların ülkedeki varlığının artmasından şikâyetçi. Bazıları, Afganların savaşın başlangıcından bu yana İsrail adına casusluk yaptığını söylüyor.
TALİBAN AF VE YARDIM SÖZÜ VERDİ
Taliban başbakanı, bu ayın başlarında, Kurban Bayramı'nda, Batı destekli eski hükümetin çöküşünün ardından ülkeden kaçan tüm Afganların geri dönebileceklerini ve güvende olacaklarına dair söz vermişti.
Mohammad Hassan Akhund, X'te yayınladığı bir mesajda, "Ülkeyi terk eden Afganlar anavatanlarına dönmeli," dedi. "Kimse onlara zarar vermeyecek. Atalarınızın topraklarına geri dönün ve barış dolu bir atmosferde yaşayın."
Taliban, cumartesi günü üst düzey bir bakanlar heyetinin İran'dan dönen bazı Afganlarla görüşmek üzere Batı Herat eyaletine gittiğini bildirdi.
Taliban sözcü yardımcısı Hamdullah Fitrat'ın X. tarihli açıklamasına göre, yetkililer "geri dönenlerin acil ihtiyaçlarını karşılamak ve yeniden entegrasyonlarını kolaylaştırmak için temel hizmet ve desteğin sağlanmasını temin etmek için hızlı bir şekilde harekete geçme" sözü verdi.
Bu arada Pakistan makamları, yaklaşık 1,3 milyon Afgan'ın ülkeyi terk etmesi için 30 Haziran'a kadar son tarih belirledi.
Pakistan bu yıl toplam 3 milyon Afgan'ı sınır dışı etmeyi hedefliyor.
