MERT SAYAN – HABER MERKEZİ
Kamuoyunda son dönemde en çok tartışılan konulardan biri, kademeli emeklilik sistemi. 1999 ve 2008 yıllarında yapılan köklü düzenlemelerle değişen emeklilik şartları, özellikle bu yıllarda sigortalı olanlar arasında çeşitli beklentilere yol açtı. Çalışanlar, emeklilik yaşının yeniden düzenlenmesi ve daha esnek bir geçiş süreci talep ediyor.
Ancak, sosyal güvenlik uzmanlarına göre, kademeli emeklilik uygulamasının mevcut ekonomik ve demografik koşullar altında hayata geçirilmesi oldukça zor görünüyor. Bu talepler, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından ciddi sorunlar yaratabilir.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Ahmet Kurtuluş, kamuoyunda kademeli emeklilik sistemi uygulanabilirliği hakkında Samimi Haber’e konuştu. Sosyal güvenlik sisteminin 1999 ve 2008 yıllarında geçirdiği köklü değişikliklere dikkat çeken Kurtuluş, 1999 öncesinde kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl çalışma süresini dolduranların emekli olabildiğini, ancak 8 Eylül 1999'da yapılan değişiklikle emeklilik yaşının erkeklerde 60, kadınlarda 58'e yükseltildiğini belirtti.
Ayrıca, bu süreçte, daha önce sigortalı olanlar için kademeli emeklilik sistemi getirildiğini ve 1999'a yakın tarihlerde sigortalı olanların daha yüksek prim ve yaş şartlarıyla emekli olduğunu vurguladı.
“KADEMELİ EMEKLİLİK İHTİMALİ ZOR”
Kurtuluş, 2008'de yapılan ikinci önemli değişiklikle, 2008 sonrası sigortalı olanlar için emeklilik yaşının daha da ileriye çekildiğini ifade etti. Kamuoyunda, 1999-2008 arasında çalışmaya başlayanlar için 1999 öncesi gibi kademeli emeklilik taleplerinin yoğun olduğunu kaydeden Kurtuluş; “Bu taleplerin karşılık bulması zor” dedi.
Kurtuluş, sosyal güvenlik sisteminin mevcut durumuna işaret ederek; “EYT düzenlemesi öncesi 1.87 olan çalışan-emekli oranını, EYT sonrası 1.50'nin altına düştü. Sağlıklı bir sistem için dört çalışanın bir emekliyi finanse etmesi gerekiyor. Mevcut oranın sistemin sürdürülebilirliğini zora sokuyor. Bu nedenle, kademeli emeklilik gibi bir düzenlemenin sistemi daha da çıkmaza sürüklüyor. Bu talebin gündeme gelme ihtimalinin düşük” diye konuştu.
“ÖNCE YASA DEĞİŞİKLİĞİ GEREKİYOR”
Sosyal Güvenlik Uzmanı Ahmet Kurtuluş, 1999-2008 yılları arasında çalışmaya başlayanlar için kademeli emeklilik taleplerine ilişkin öncelikle bir yasa değişikliği gerektiğini vurguladı. Ancak, mevcut ekonomik koşullarda ve sosyal güvenlik sisteminin yaşadığı ciddi sorunlar nedeniyle bu tür bir düzenlemenin hayata geçmesini olası görmediğini belirtti. Kurtuluş, sistemin halihazırda sürdürülebilirlik sorunlarıyla karşı karşıya olduğunu ve kademeli emeklilik gibi bir adımın bu sorunları daha da derinleştirebileceğine dikkat çekti.
